کانون پژوهشی مدرسه فاطمه الزهرا سلام الله علیها قائم شهر در گرایش فرق تسنن کرسی آزاد اندیشی با موضوع (نقد فرقه مرجئه و تطبیق آن بر شبهات به روز) به انجام رساندند.
قابل ذکر اینکه این گروه که متشکل از 5عضو می باشد و حدود یک سال از شروع آن می گذرد.
نقدی بر سخنان اقتصاددان حامی دولت در تلویزیون؛
آن اسلامی که ربطی به اقتصاد ندارد، اسلام آمریکایی است؛ نه اسلام ناب محمدی/ چه کسانی و به چه علت از
هشدارهای مراجع تقلید درباره «نظام بانکی رباخوار» وحشت دارند؟
امام خمینی (ره) در کتاب ولایت فقیه خود می فرمایند: «تبلیغ کردند که اسلام دین جامعی نیست ، دین زندگی نیست ،برای جامعه نظامات و قوانین ندارد ،طرز حکومت و قوانین حکومتی نیاورده است . اسلام فقط احکام حیض و نفاس است ، اخلاقیاتی هم دارد اما راجع به زندگی و اداره جامعه چیزی ندارد (…)اسلام را درست نفهمیده اند و از آن تصور خطایی دارند.»
آروین فرشی نعیم - گروه معارف اسلامی رجانیوز: مدتی قبل حضرت آیت الله جوادی آملی از مراجع عظام تقلید قم بارها و بارها ، بر وجود ربا در ساختار اقتصادی بانک ها تاکید کرده و آن را خلاف شرع مقدس دانسته و ابراز تاسف و نگرانی کردند ؛ تاجایی که در یکی از جلسات درس خارج تفسیر ، فرمودند: «پیش از انقلاب در راهپیماییها، روحانیان جلو بودند، مردم سه جا را آتش میزدند، یکی شرابفروشیها، یکی بانک‌ها و سینماها را آتش میزدند، بعد از انقلاب شرابفروشیها سه قسم شد، یک عده واقعا توبه کردند، یک عده فرار کردند و یک عده رفتند در زیرزمین، بعد از انقلاب سینماها سه قسم شدند، یک عده واقعا توبه کردند، یک عده هم فرار کردند و یک عده هم رفتند به دنبال کنسرتهای زیرزمینی، بانک‌ها اما همچنان باقی ماندند و رباخواری دارند، ما واقعا حرف خدا را باور نکردیم.»
به گزارش رجانیوز، حضرت آیت الله جوادی آملی در ادامه در حالی که بغض گلویایشان را گرفته بود و اشک در چشمانش حلقه زده بود، مراتب تاثر و ناراحتی خود را از وجود ربا در سیستم بانکی ابراز کردند و افزودند: ما میخواهیم اقتصاد مقاومتی درست بکنیم، این فقط با سفارش و توصیه که حل نمی‌شود؛ این (ربا) جنگ با خداوند است، الان این پولی که شما میگذارید می‌گویند چه تحریم باشد، چه نباشد، چه تورم باشد و چه تورم نباشد، می‌گویند سود دارد و سود علیالحساب دارد.
پس از اظهارات و ابراز نگرانی های مکرر ایشان، اتفاقا برخی از سایر مراجع هم نسبت به وجود ربا در ساختار بانک ها ابراز تاسف و نگرانی کردند و اصلاح این خلاف شرع مهلک را خواستار شدند. به عنوان مثال حضرت آیت الله نوری همدانی روز چهارشنبه ۲۰ بهمن ماه سال گذشته در فرمایشاتی به موضوع ربا در فعالیت‌های بانکی اشاره و تاکید کردند ربا، گناه کبیره‌ای است که در اسلام حرام است.
علاوه بر ایشان، حضرت آیت الله مکارم شیرازی هم در سخنرانی خود در حرم مطهر حضرت معصومه (س) با اشاره به مسئله در نظر گرفتن کارمزد و سود هنگام اخذ تسهیلات از بانک‌ها گفتند: «کارمزد مگر چند درصد است؟ در نهایت می‌توان چهار درصد کارمزد را درنظر گرفت اما 26 درصد که کارمزد نمی‌شود؛ این مسئله ربا است.»
پس از آن همه ابراز نگرانی ها و موضع گیری های مراجع عظام ، مسؤلان دولتی نه تنها پاسخگوی امر نبودند و در صدد اصلاح این خلاف شرع برنیامدند؛ بلکه روز قبل مرتضی عزتی، اقتصاد دان حامی دولت در برنامه مناظره زنده تلویزیونی طی اظهارات بی پایه و اساس و بر خلاف مبانی اسلامی و اصول انقلاب اسلامی و در پاسخ به محمد کهندل، اقتصاددان منتقد دولت که عدم پاسخگویی مسؤلان امر در موضوع نگرانی مراجع در موردربا در بانک ها را مطرح کرد، اظهار داشت: «به نظرم یک مشکل ما این هست که می گویند فلان شخصیت دینی در مورد اقتصاد نظر می دهد ، این هم یک مشکل اقتصاد ماست ؛ ایشان باید در دین نظر دهد ، یک پزشک باید پزشکی کند ، یک معلم دینی باید دینی درس بدهد ، یک معلم اقتصاد باید اقتصاد درس بدهد ، اگر من رفتم و فتوای شرعی دادم باید جلوی من را بگیرند.»
متاسفانه تجربه نشان داده است که در طول تاریخ انقلاب اسلامی، برخی مسند نشینان، این انقلاب را کسانی تشکیل داده اند که اعتقادات آنها یا اساسا با مبانی اسلامی و اصول انقلاب اسلامی و راه امام مغایرت داشته است و یا حداقل و در خوش بینانه ترین حالت از بیماری التقاط رنج می برده اند که همین مطلب ضرباتی به حرکت انقلاب اسلامی به سمت آرمان و اهداف خود وارد کرده است .
اساسا فلسفه ی قیام امام خمینی (ره) و تشکیل انقلاب اسلامی ارائه و تحقق اسلام ناب و برچیدن اسلام آمریکایی بوده است . دین اسلام به دلیل آنکه راه و برنامه ی سعادت بشری است ، که وجودش دارای ابعاد مختلف فردی ، اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی، عبادی و …. است؛ دارای جامعیت بوده و در همه ی زمینه های زندگی بشر برنامه متکامل ارائه می کند و کم و زیاد کردن و یا نادیده گرفتن دین در برخی از عرصه های زندگی بشر ، چنگ زدن به اسلام آمریکایی بوده و خلاف اصل و فلسفه ی انقلاب اسلامی و راه امام بزرگوار (ره) می باشد.
امام خمینی (ره)، معمار کبیر انقلاب اسلامی در کتاب ولایت فقیه خود می فرمایند : «(…) تبلیغ کردند که اسلام دین جامعی نیست، دین زندگی نیست، برای جامعه نظامات و قوانین ندارد، طرز حکومت و قوانین حکومتی نیاورده است و اسلام فقط احکام حیض و نفاس است. اخلاقیاتی هم دارد اما راجع به زندگی و اداره جامعه چیزی ندارد. اینها اسلام را درست نفهمیده اند و از آن تصور خطایی دارند.»
در واقع ناقص دانستن، محدود و منزوی کردن و عدم ورود دین به عرصه های مختلف زندگی مردم همان سکولاریسم است که رهبر معظم انقلاب آنرا از مصادیق اسلام آمریکایی برشمرده اند.
رهبر انقلاب هم در بیست و هفتمین سالگرد رحلت امام در این باره فرمودند: «اسلام ناب در مقابل اسلام آمریکایی است، اسلام آمریکایی هم دو شاخه دارد: یک شاخه اسلام متحجّر، یک شاخه اسلام سکولار؛ این اسلام آمریکایی است. استکبار و قدرتهای مادّی از هر دو شاخه پشتیبانی کرده‌اند و میکنند؛ یک جاهایی آنها را به وجود می‌آورند، یک جاهایی آنها را راهنمایی میکنند، یک جاهایی آنها را کمک میکنند؛ اسلام ناب در مقابل آنها است؛ اسلام ناب اسلامی است که همه‌جانبه است؛ از زندگی فردی و خلوت فردی تا تشکیل نظام اسلامی، همه را شامل میشود.»
نکته دیگری که باید در این موضوع مورد توجه قرار گیرد آن است که اساسا حضرت آیت الله جوادی آملی و سایر مراجع عظام تقلید که بار ها به وجود خلاف شرع مهلک ربا در ساختار نظام بانکی کشور اعتراض نموده اند، ورود به مسائل و روش های تخصصی اقتصادی صرف هم نکرده اند؛ بلکه با بررسی های کارشناسی حکم فقهی صادر نموده اند و مسئله ی کاملا فقهی و شرعی ربا را در ساختار نظام بانکی کشور تشخیص داده و آنرا در راستای تکلیف و وظیفه ی شرعی خود بازگو کرده و خواستار اصلاح هر چه سریعتر آن شده اند.
لذا برای عقل سلیم به سادگی قابل تشخیص است که این موضع گیری ها نه دخالت و نه کار غیر کارشناسی است بلکه وظیفه ی یک فقیه و حتی روحانی همین است ؛ بگذریم که از باب نهی از منکر جلوگیری از گناه آن هم ربایی که قرآن عدم ترکش را مساوی با جنگ با خدا و رسولش (ص) می داند ؛ بر همگان واجب شرعی است .
در نهایت نتیجه آنکه این گونه اظهارات و تفکرات همان تفکر سکولاری است که از شاخه های اسلام آمریکایی می باشد و اساسا انقلاب اسلامی آمده است تا بر این تفکرات و انحرافات خط بطلان بکشد و وجود این تفکرات در ساختار انقلاب اسلامی جمع نقیضین بوده و نه تنها پیشرفت و تحقق آرمان های انقلاب اسلامی و معمار کبیر آن را از پیش نخواهد برد بلکه حضور این افراد در قاموس انقلاب اسلامی چیزی جز خسارت محض در بر ندارد.
برگرفته از سایت رجانیوز مورخ 1396/01/16
برخی شبهات مطرح شده در موضوع عید قربان
الف: فلسفه کشتن این همه حیوان در روز عید قربان چیست؟ چرا مسلمانان باید تو یه روز جشن موجودی رو کشت؟ در حالی که مسیحیان یا ادیان دیگر در اعیاد خود جشن میگیرند و شادی می کنند؟
توضیح بیشتر: فرض کنیم مردم سوئد مسلمان بودند اونوقت به جای این کریسمس زیبا و قشنگ(که یه جور جشن تولده)عید قربان رو داشتند و تو جشنشون گوسفند سر می بریدند با اینکار تو روز عید هم بی رحمی بشر رو ثابت می کردند هم خیابونا و کوچه ها رو به کثیفی می کشوندند….
حکمت و راز بسیاری از عبادت ها برای انجام دهندگان آن ها پوشیده نیست مثلاً نماز ذکر هایی دارد که معنای آن روشن است. رکوع و سجودی که بزرگداشت خدا را تفهیم می کند. تشهد که همراه با اعتراف به وحدانیت حق و رسالت رسول اکرم صلی الله علیه و آله است. لیکن از آن جا که حج توحید ناب است، پی بردن به راز مناسک حج دشوار است و اسرار بسیاری از آن ها با عقل بشری قابل تبیین نیست. از این رو تعبد در حج بیش از سایر دستورهای دینی است. چنان که از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل شده است که به هنگام لبیک گفتن، به خدا عرض کرد: با رقیت و عبودیت محض لبیک می گویم و مناسک حج را انجام می دهیم.( لبیک بحجه حقا تعبدا ورقا)) فيض كاشاني، محجة البیضاء، تهران، مركز نشر اسلامي، 1417 هـ. ق، ج2، ص197)
حج آزمایشگاه اخلاص و یک دوره تعبد محض و امتحان صرف است. محرمات حج برای تطهیر قوایی است که گرفتار عصیان و تباهی می شوند.
در مورد مصرف گوشت قربانی قرآن می فرماید:
«فاذا وجبت جنوبها فکلوا منها و اطعموا القانع و المعتر» (حج(22)، آیه 36.)؛ چون قربانی پهلویش به زمین افتد، از گوشت آن بخورید و به فقیر و درخواست کننده هم بدهید.
در بیانات حضرات معصومین (علیهم السلام)آمده است:
راز قربانی در تقرب به خدای متعال و بریدن گلوی طمع است و درس ایثار و از خود گذشتگی است. (فيض كاشاني، پيشين.)
همينطور در مورد حكمتهاي ديگر اين عمل عبادي در حديث وارد شده است كه: حضرت امام صادق عليه السلام از آباء گرامش عليهم السلام نقل فرمودند: رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله فرمودند:
خداوند متعال اين قربانى را تشريع فرمود تا مساكين شما از ناحيه گوشت در فراخى قرار بگيرند، پس ايشان را اطعام نماييد.( شيخ صدوق، علل الشرايع، ترجمه سيد محمد جواي ذهني تهراني، قم، انتشارات مومنين، 1380هـ. ش، ج 2، ص 406.)
بنابراين براي قرباني حج، به صورت كلي دو نوع حكمت مي توان در نظر گرفت :- هدف مادي و رفع نيازهاي مادي و اقتصادي جامعه اسلامي 2- هدف معنوي كه عبارت است از نماد بودن اين عمل براي ايثار و قرباني كردن تمام خواهش هاي نفساني در برابر خواست و اراده حق متعال.
همانگونه كه اگر به ريشه اين تشريع ملاحظه كنيم، دستور قرباني حضرت اسماعيل عليه السلام براي حضرت ابراهيم عليه السلام، براي اين منظور بود و هيچ وقت خداي متعال نمي خواست كه اسماعيل در عمل قرباني شود. بلكه هدف، تنها آزمايش و امتحان حضرت ابراهيم و بريدن او از تعلقات مادي و دنيوي بود. بنابراين به محض اينكه حضرت ابراهيم عليه السلام به اين امر اقدام كرد، نه كارد بريد و نه اسماعيل عليه السلام قرباني شد. براي اينكه اين مساله به صورت نمادين باقي بماند و همه آيندگان با دست زدن به اين عمل نشان دهند كه آنها نيز مانند حضرت ابراهيم عليه السلام از هر خواهش نفساني، در برابر اراده حق تعالي خواهند گذشت، خداي متعال اين عمل را به صورت سنت در دين اسلام تشريع فرمود.
بنابراين در مناسك حج به صورت عمده و در عمل قرباني خصوصا، نبايد صرفا به جنبه مادي و ظاهري آن توجه كرد كه گوسفندي كشته مي شود و خوني ريخته مي شود. اگر به معناي حقيقي اين عمل دقت شود، اين عمل از بهترين عبادات خواهد بود چرا كه انسان با اين عمل در حقيقت به خدا مي گويد كه خدايا آمدم و با تمام وجود هم آمدم و از تمام خواهشهاي خود و از همه نفسانيات خود در برابر تو و اراده تو مي گذرم.
بله افرادي كه روح ايمان در آنها نفوذ نكرده است كشته شدن گوسفند را مي بينند ولي كشته شدن شيطان نفس حاجي را نمي بينند و به تعبير قرآن « صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُون »هستند. ترجمه : “. اين كافران، در واقع كر و لال و نابينا هستند از اين رو چيزى نمىفهمند. “( بقره(2)، آيه 171.(
اما تشبيه عيد كريسمس مسيحيان، به عيد قربان كه داراي مفهوم و معنائي عرفاني انساني است از اساس باطل است.
هيچ يك از مراسمات مسيحيان در روز كريسمس (از درخت تزيين كردن تا بابا نوئل با گوزن شاخدارش ) نه مبناي الهي دارد( كه در كتاب مقدس به آن توصيه شده باشد) و نه وجه عقلي. يعني نمي توان حكمتي الهي يا عقلي براي آن پيدا كرد. اينگونه اعمال تنها يك سري اعمال من درآوردي است كه هيچ ارتباطي با اصل دين مسيحيت هم ندارد.
در حاليكه عيد قربان يك عيد عبادي، اجتماعي، اقتصادي است و ريشه قرآني و الهي دارد و هر مسلماني مي داند كه چرا و به چه هدف اين عيد را برگزار مي كند. در عيد قربان شيطان نفس انسان قرباني مي شود و علاوه بر آن، از اين طريق فقرا و مسكينان و گرسنگان سير مي شوند. عيد قربان هم عبادت است و هم فعاليتي اجتماعي. عيد قربان هم خدا را به انسان ياد مي دهد و هم به او متذكر مي شود كه اي انسان تو در برابر همنوعان خودت مسئوليت داري. نه مسئوليت ريش بستن و لباس قرمز پوشيدن و گاري با گوزن شاخدار راه انداختن كه افسانه اي بيش نيست و نه مسئوليت تزيينات رنگارنگ به خود و درخت بستن، در حاليكه همسايه ات گرسنه است و حتي لقمه براي سير شدن ندارد، بلكه مسئوليت حقيقي و واقعي. مسووليت ديدن گرسنگان و به داد آن ها رسيدن را داري.
نكته ديگر اينكه بيشترين كشتار را در تاريخ، مسيحيان داراي كريسمس به همراه بابانوئل در جنگهاي صليبي و جهاني اول و دوم و استمعار كشورهاي دنيا در سيصد سال اخير و ماجراي انداختن دو بمب اتمي به نام خدا بر سر مردم بيچاره ژاپن، انجام داده اند نه مسلماناني كه هميشه در طرف مظلوم و دفاع از مظلوم بوده اند نه ظالم.
اگر مسلمان گوسفند مي كشد تا نفس خودش را بكشد و با گوشت آن انسانها را سير كند، برپاكنندگان جشن كريسمس، انسانها را مي كشند تا به وسيله آنها كشورهاي خود را آبادتر و نفس خود را فربه تر سازند و اداي موجودات ناز و مهربان را بازي كنند. ( البته ما عمل مسيحيان با خدا را كه از اين كار ها متنفرند، از اين دست اقدامات جدا مي دانيم، لكن اگر صرف برپا كردن يك جشن در انسانتر شدن انسان كمك مي كرد، نبايد اين فجايع به اسم خدا و مسيحيت رخ مي داد در حاليكه همگي آنها جشن كريسمس هم مي گرفتند.)
نكته ديگر اينكه، همه انسانها از مسيحي گرفته تا مسلمان و يهودي و غير اينها، هم گوسفند مي كشند و هم از گوشت آن استفاده مي كنند و اين امر اختصاص به مسلمين ندارد. اگر مدافعين حقوق گوسفند در دلسوزي خود صادقند، اقدامي در جهت تعطيلي تمام كشتارگاه هاي كشورهاي دنيا كنند. ( كه البته اگر اقدام به اين كار كنند در نظر جهانيان به كاري مضحك دست زده اند)
نكته آخر اينكه كشتن گوسفند و قرباني هاي ديگر در كوچه و خانه، هيچ ربطي به اسلام ندارد. اسلام دستور داده است كه قرباني انجام شود ولي دستور نداده است كه حتما بايد در خانه يا كوچه و يا خيابان باشد. مي توان براي اين كار مكانهاي خاص در نظر گرفت كه بهداشت كار هم رعايت شود. اگر نشده است تقصير اسلام نيست كساني كه بايد رعايت كنند، رعايت نكرده اند. برای اطلاعات بیشتر در مورد اسرار حج می توانید به کتاب صهبای حج از دانشمند گرانسنگ آیت الله جوادی آملی مراجعه کنید.
بعلاوه برگزار کردن مراسم قربانی در این عید بر همه واجب نیست و تنها بر زائران کعبه در مراسم حج واجب است، اما بسیاری از مسلمانان در سراسر جهان در این روز، گوسفند، گاو یا شتری را قربانی کرده و گوشت آنرا بین همسایگان و مستمندان تقسیم میکنند.
و همچنین اینکه مسلمانان در کنار عید قربان اعیاد دیگری مانند عید فطر ، مبعث رسول اکرم صلی الله علیه و آله و …. نیز دارند که در آنها اصلا خبری از قربانی کردن نیست و مسلمانان در آن اعیاد جشنهای زیادی برگزار می کنند..
ب: حکمت جایگزین کردن گوسفند به جای حضرت اسماعیل که قرار بود توسط پدرش ذبح شود چیست؟
از این عبارت دو نوع برداشت وجود دارد:
1. چرا به جای گوسفند موجود دیگری برای قربانی شدن انتخاب نشده است؟
2. اساسا چرا این جایگزینی انجام گرفته است؛ یعنی به چه دلیلی همان حضرت اسماعیل قربانی نشده است؟
برای پاسخ به سوال اول به حدیثی استناد می کنیم که امام رضا (علیه السلام) فرموده اند: اگر خداوند چیزى گران قدرتر از قوچ در میان مخلوقات خود سراغ داشت، هر آینه او را فداء اسماعیل قرار مىداد.( قصص الأنبیاء(قصص قرآن)، ص 209)
اما در پاسخ به سوال دوم لازم است گفته شود: هدف از این دستور خداوند امتحان حضرت ابراهیم (علیه السلام) بود، نه اینکه خداوند می خواست اسماعیل قربانی و کشته شود. روشن است که حضرت ابراهیم نیز از امتحان یاد شده سربلند بیرون آمد، لذا دیگر نیازی به کشته شدن حضرت اسماعیل (علیه السلام) نبود.
ثانیاً: سوال مورد نظر از حکمت دستور خداوند به حضرت ابراهیم پرسش کرده است. بنابراین لازم است بدانیم، اگر مراد از حکمت همان دلیل باشد، باید دلیل این دستور خداوند متعال روشن شود که البته، چنین کاری را فقط خود شارع مقدس می تواند تبیین کند؛ چون این خداوند است که به دلایل واقعی احکام آگاهی دارد. بدین ترتیب تنها چیزی که ما می توانیم از دلیل حکم یا حادثه ای برداشت کنیم همان چیزهایی است که از شارع و عقل سلیم به ما می رسد.
با این مقدمه به ذکر برخی از حکمت های دستور خداوند به حضرت ابراهیم برای ذبح گوسفند می پردازیم.
1. این گوسفندان نوعی هدیه برای حضرت ابراهیم (علیه السلام) به حساب می آیند.
2. یادگاری برای دو عبد صالح: متجاوز از یک میلیون گاو و گوسفند و شتر، روز عید قربان در وادى منى به دست حجّاج مسلمان ذبح مىشود و نغمه روحانى «بسم اللَّه وجهت وجهى للذى فطر السموات والارض»، در فضاى قربانگاه طنین مىاندازد و خاطره اعجابانگیز و الهامبخش دو عبد موحّد و دو بنده با اخلاص خدا «ابراهیم و اسماعیل» (علیه السلام) را در دلها زنده مىسازد. چشم دنیا را به هزاران سال پیش بر مىگرداند و صحنه عجیب و تکاندهندهاى از معرفة اللَّه و تسلیم در برابر معبود را به جهانیان نشان مىدهد که پدرى پیر و کهنسال با چهرهاى نورانى که آثار عظمت و جلالت روحش از سیماى متین و آرامش نمایان است، در همین وادى ایستاده و آستین بالا زده و تیغ برندهاى در دست گرفته است، در حالتى که فرزند جوان خود را که اندامى موزون و رخسارى زیبا دارد، بر زمین خوابانده و با قوّت قلبى تمام، تیغ برّان، به گلوى فرزند جوان مىکشد که : “یا بُنَیَّ إِنِّی أَرى فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُک"؛ پسرم! من در خواب دیدم که تو را ذبح مىکنم .
3. قربانی نماد مبارزه با تعلقات نفسانی
قربانی کردن حاجیان در روز عید قربان، نمادی از قربانی کردن هواهای نفسانی و ذبح نفس اماره است. همان طوری که دستور خداوند به حضرت ابراهیم علیه السلام در مورد ذبح حضرت اسماعیل (علیه السلام) برای این منظور بوده است تا آن حضرت در پرتو این عمل با سرسخت ترین و ریشه دارترین عامل تعلق نفس که حب فرزند است مبارزه کند و با اطاعت از خدا تعلق نفسانی را ریشه کن سازد. بنابراین همان طور که اطاعت از این دستور نقش تربیتی بزرگی در جهت رهایی از زندان نفس و تعلقات حضرت ابراهیم (علیه السلام) و حضرت اسماعیل (علیه السلام) داشته و مقام و منزلت آنان را نزد خداوند بالاتر برده است. بر این اساس قربانی کردن حاجیان در واقع نوعی جهاد با نفس در جهت زدودن تعلقات و وابستگی های دنیایی و مادی و رهایی از زندان مال پرستی و دنیاطلبی است. طبق بیان نورانی امام سجاد (علیه السلام ) حج گزار و قربانی کننده با تمسک به حقیقت ورع، گلوی دیو طمع را بریده، او را بکشد. بنابراین صرف ذبح گاو و گوسفند و یا نحر شتر و رها کردن آنها بدون توجه به سر قربانی، مایه تعالی حج گزار نخواهد بود، از این رو از باب تشبیه معقول به محسوس، شایسته است قصد او از این عمل، کشتن دیو درونی حرص و طمع باشد.
4. کسب تقوا و تقرب به خداوند: قرآن مجید در این زمینه می فرماید: “گوشتها و خونهاى این قربانیان هرگز به خدا نمىرسد بلکه آنچه به خدا مىرسد تقوا و پرهیزگاى و پاکى اعمال شما بندگان است…"؛ (لَنْ یَنالَ اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى مِنْکُمْ"، حج،37) ؛ زیرا اصولاً خدا نیازى به گوشت قربانى ندارد؛ چرا که او نه جسم است و نه نیازمند، او وجودى است کامل و بى انتها از هر جهت.
به تعبیر دیگر، هدف خداوند از واجب کردن قربانی آن است که شما با پیمودن مدارج تقوا در مسیر یک انسان کامل قرار گیرید و روز به روز به خدا نزدیک تر شوید، همه عبادات کلاس هاى تربیت است. قربانى درس ایثار و فداکارى و گذشت و آمادگى براى شهادت در راه خدا به انسان ها مىآموزد، و درس کمک به نیازمندان و مستمندان.( تفسیر نمونه، ج 14، ص 107)
اگر تنها به حکمت های گفته شده نظر داشته باشیم، حتی در صورتی که از گوشت های قربانی هیچ استفاده ای نشود باز این حکمت ها می تواند حاصل شود.
5. کمک به مستمندان (اطعام آنان)از آیات قرآن به خوبى استفاده مىشود که یکی از اهداف قربانى کردن این است که گوشت آن به مصرف هاى لازم برسد، هم قربانى کننده از آن استفاده کند و هم قسمتى را به فقیران نیازمند برساند.(همان، ج14،ص83)
بر اساس این هدف ارزشمند، مسلمانان مجاز نیستند گوشت هاى قربانى را در سرزمین منى بر روى زمین بیندازند تا گندیده شود و یا در زیر خاک ها مدفون کنند، بلکه گوشت های حاصل از قربانی در سرزمین مقدس منی باید در درجه اول به مصرف افراد نیازمند آن سرزمین برسد و اگر نیازمندانى در آن روز و در آن سرزمین پیدا نشوند، باید آن را به مناطق دیگر حمل کنند و در اختیار نیازمندان قرار دهند. حتی بر اساس این حکمت نیز اگر این گوشت ها به موقع به دست افراد نیازمند نرسد و فاسد گردد، نباید گفت پس قربانی لازم نیست! بلکه مسلمانان باید سعی کنند با استفاده از امکانات پیشرفته این ثروت عظیم را حفظ کرده و در اسرع وقت در اختیار نیازمندان قرار دهند. به عبارت دیگر؛ نباید گفت چون به دست فقرا نمی رسد قربانی نکنید، بلکه باید گفت چون قربانی واجب است و یکی از حکمت های آن هم استفاده فقرا از این گوشت است، باید امکانات لازم را فراهم کرد.
ج: چگونه حضرت ابراهیم(علیه السلام) خوابش را حجت دانست؟
پاسخ اجمالی: پاسخ تفصیلی: در پاسخ این سوال، گاه، گفته مى شود: خواب هاى انبیاء هرگز خواب شیطانى، یا مولود فعالیت قوه واهمه نیست، بلکه گوشه اى از برنامه نبوت و وحى آنها است.
و به تعبیر دیگر، ارتباط انبیاء با مصدر وحى، گاهى به صورت القاء به قلب است.
گاه، از طریق دیدن فرشته وحى.
گاه، از راه شنیدن امواج صوتى که به فرمان خدا ایجاد شده.
و گاه، از طریق خواب است.
و به این ترتیب، در خواب هاى آنها هیچ گونه خطا و اشتباهى رخ نمى دهد، و آنچه در خواب مى بینند، درست همانند چیزى است که در بیدارى مى بینند.
و گاه گفته مى شود: ابراهیم(علیه السلام) در حال بیدارى از طریق وحى آگاهى یافت که باید به خوابى که در زمینه «ذبح» مى بیند عمل کند.
و گاه گفته مى شود: قراین مختلفى که در این خواب بود، و از جمله این که در سه شب متوالى عیناً تکرار شد، براى او علم و یقین ایجاد کرد که این یک ماموریت الهى است و نه غیر آن.
به هر حال، همه این تفسیرها ممکن است صحیح باشد و منافاتى با هم ندارد و مخالف ظواهر آیات نیز نمى باشد). مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد 19، صفحه 138)
قربانی یک عبادت مالی و از شعائر اسلام است و در مقابل دیگر عبادت‌های مالی ویژگیهای خاصی در بر دارد، با توجه به آن ویژگیهای قربانی بین عبادت‌های دیگر جایگاه و اهمیت ممتازی را حائز است.
مفهوم و معنی قربانی
از نظر معنای لغوی «قربانی» از لفظ «قربان» ماخوذ است، هر آن چیزی که ذریعه و وسیله تقرب و نزدیکی الله تعالی باشد آن را «قربانی» می‌گویند (قرشی، علی اکبر، قاموس القرآن، ج5، ص293) آن چیز خواه ذبح حیوان باشد یا دیگر صدقات.
بعضی از علماء هر نیکی و عمل خیر را که باعث قرب و رحمت الهی باشد «قربانی» می‌نامند.( طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه المیزان، ج5،ص486)
البته در عرف عام به آن حیوان مخصوص «قربانی» گفته میشود که به خاطر رضای الله در روزهای معین عید الاضحی- عید قربان- مسلمانان آن را ذبح میکنند و کلمه قربانی از لفظ قربان گرفته شده و چندین بار در قرآن مجید آمده است، در اکثر مواقع مراد از آن «حیوان مذبوحه» است.
تاریخچه قربانی
ذبح قربانی جهت تقرب پروردگار از زمان ابو البشر حضرت آدم علیه السلام شروع شد، وقتی که دو فرزندش هابیل قوچی و قابیل مقداری گندم را به عنوان قربانی به بارگاه خداوندی تقدیم نمودند. به دستور و روال آن زمان آتشی از آسمان آمده، قربانی هابیل را سوخت، که این علامت قبولیت بود و قربانی قابیل به حال خود باقی ماند.
در قرآن مجید این واقعه تاریخی چنین آمده است:
«اذ قربا قربانا فتقبل من احدهما و لم تقبل من الاخر»(مائده(5) ، آیه 27)
ترجمه: وقتی که (هابیل و قابیل، پسران آدم قربانی تقدیم کردند از یکی (یعنی هابیل) پذیرفته شد و از دیگری (قابیل) پذیرفته نشد.
بعد از آن این عمل در تمام ادیان سماوی به عنوان یک عبادت و ذریعه قرب و در مناسبات و مواقع خاص به عنوان یک دستور و آیین جای ماند. اینجاست که می‌بینم تمام ملتها اعم از پیروان ادیان سماوی و غیر سماوی با ذبح حیوان یا صدقه دادن پول و کالا به بارگاه خداوندی یا معبود‌های باطل خویش تقرب می‌جویند.
رمضان در اسلام یک مناسبت مذهبی است که در طول نهمین ماه قمری، ماه رمضان، رخ می‌دهد. مسلمانان معتقدند قرآن در این ماه بر پیامبر اسلام فرود آمده‌است. در قرآن، مستقیماً به کسانی که ایمان آورده‌اند دستور داده شده که در این ماه روزه بگیرند.
رمضان واژه‌ای عربی است که از سه حرف اصلی «رم‌ض» ساخته‌شده‌است. الرمض به معنای گرمای شدید، زمین سوزان، کوتاه‌بودن و جیره‌است.این ماه به عنوان خجسته‌ترین و بهترین ماه در اسلام شناخته میشود. از این ماه به عنوان ماه میهمانی خدا نیز نامبرده میشود.
حدیثی نیز در این زمینه از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نقل شده‌است:ماه رجب ماه خدا، ماه شعبان ماه من و اهل بیتم و ماه رمضان ماه مسلمانان است.
شب قدر (که در باور مسلمانان، قرآن در آن شب بر پیامبر اسلام فروآمده است) نیز بنابر روایات در یکی از ۳ شب نوزدهم، بیست‌ویکم یا بیست‌وسوم این ماه واقع شده است. رمضان با شروع ماه شوال پایان می‌پذیرد. در روز اول شوال نیز عید فطر برای جشن یک ماه روزه‌داری مسلمانان برپا میشود.
روایات در باب ثواب قرائت قرآن در این ماه :
روایت اول :
در کتاب بحارالانوار از جعفرصادق علیه السلام از پیامبر اسلام روایت کرده است که: «ماه رمضان ماه خدای عزوجل می باشد، و آن ماهی است که خداوند کارهای نیک را در آن دو چندان کند و بدیها را در آن محو سازد، ماه برکت، و ماه انابه و بازگشت، و ماه توبه و ماه آمرزش و ماه آزادی از آتش دوزخ، و کامیاب شدن به بهشت است . هان که در این ماه از هر حرامی خودداری کنید، و تلاوت قرآن را زیاد کنید. و حاجات خود را بخواهید، و به یاد پروردگارتان سرگرم باشید، و ماه رمضان نزد شما نباید همانند ماههای دیگر باشد، چرا که برای این ماه در پیشگاه خداوند حرمت و برتری بر دیگر ماهها است، و نباید در ماه رمضان روز روزه شما مانند روز غیر روزه شما باشد.»
روایت دوم :
و از امام هشتم شیعیان روایت کرده که گفته است: «نیکی ها در ماه رمضان پذیرفته، و بدیها در آن آمرزیده است ، کسی که در ماه رمضان آیه ای از کتاب خداوند بخواند همانند کسی است که در ماههای دیگر قرآن را ختم کرده و کسی که در این ماه در روی برادر ایمانی خود بخندد (و او را خوشحال کند) در روز قیامت او را دیدار نکند جز آنکه در روی او بخندد (و او را خوشحال کند) و به بهشت مژده‌اش دهد، و کسی که در این ماه به مؤمنی کمک می کند، خدای تعالی در هنگام عبور بر صراط کمکش کند در آن روزی که گام‌ها بلغزد، و کسی که خشمش را در این ماه نگهدارد خداوند خشمش را در روز قیامت از او باز دارد. و کسی که درمانده اندوهگینی را دستگیری و نجات دهد، خداوند در روز قیامت او را از هراس بزرگ آن روز در امان دارد، و کسی که ستمدیده ای را در این ماه یاری کند، خدایش در دنیا بر دشمنانش یاری دهد، و در روز قیامت نیز هنگام حساب و در کنار میزان یاریش کند. ماه رمضان ماه برکت، ماه رحمت، ماه مغفرت، ماه توبه و ماه انابه و بازگشت به درگاه الهی است ، کسی که در ماه رمضان آمرزیده نشود در چه ماهی می خواهد آمرزیده شود؟ از خدا بخواهید در این ماه روزه‌تان را بپذیرد، و آخرین سال عمر شما قرار ندهد، و توفیق اطاعت خود را به شما دهد، و از نافرمانیش شما را نگهدارد، که براستی خداوند بهترین کسی است که از او درخواست کنند.»
روایت سوم :
شیخ صدوق در کتاب معانی الاخبار و امالی به سندش از جعفر صادق علیه السلام روایت کرده که گفته است: «هر چیزی را بهاری است و بهار قرآن ماه رمضان است .»
روایت چهارم :
و از مجالس شیخ از جعفر صادق روایت شده که گفته است:«براستی که در کتاب خدا ماهها نزد خدا دوازده ماه است . روزی که خداوند آسمانها و زمین را آفرید، پس نور و روشنی ماهها ماه رمضان است، و قلب ماه رمضان شب قدر است، و قرآن در شب اول ماه رمضان نازل گشته، پس با قرآن از این ماه استقبال کن .»
تفاوت رمضان با دیگر ماه ها
به گفته پیامبر اسلام خواندن یک آیه از قرآن در این ماه مانند یک ختم قرآن است. به گفته امیر المؤمنین علیه السلام خواب روزه دار عبادت است، سکوتش تسبیح است، دعایش پذیرفته و عملش دوبرابر است. همینطور در اسلام از رمضان با عنوان «ماه خدا» یاد شده است. از دیگر مزایای این ماه نسبت به ماه های دیگر این است که پیامبر اسلام گفته است که در این ماه درهای جهنم به روی مردم بسته و درهای بهشت باز می شود. همینطور در روایاتی آمده است که در این ماه شیطان در عرش خداوند زندانیست و در روایاتی آمده است که در زنجیر گرفتار شده است. یکی از دلایل دیگری که ماه رمضان را بهبود بخشیده است نسبت به دیگر ماه ها نزول قرآن در این ماه است. یکی از علّت های دیگری که شیعیان علاقه ی بیشتری نسبت به دیگر مسلمانان به این ماه دارند به این علت است که علی بن ابیطالب در این ماه به قتل رسیده است.
اللّهم وفّقنا لما تحبُّ و ترضی